Το ποσοστό των Αμερικανών που δηλώνουν ότι τους αρέσει να καταγράφουν τη ζωή τους στο διαδίκτυο έχει μειωθεί από το 2020 από το 40% στο 28%
Το Facebook μπορεί να γίνεται 20 ετών στις 4 Φεβρουαρίου, αλλά είναι εξίσου μαγνήτης για διαμάχες και μετρητά σήμερα όπως όταν ήταν ένας θρασύς έφηβος που έσπασε τα πάντα.
Στις 31 Ιανουαρίου, ο Μάρκ Ζούκερμπεργκ, ο ιδρυτής του κοινωνικού δικτύου, δέχτηκε επικρίσεις από Αμερικανούς γερουσιαστές για τη διάδοση επιβλαβούς υλικού.
Παρόλο που τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τραβούν τεράστια προσοχή, υφίστανται βαθιές αλλά ελάχιστα αντιληπτές αλλαγές.
Η παράξενη μαγεία των διαδικτυακών κοινωνικών δικτύων ήταν να συνδυάζουν τις προσωπικές αλληλεπιδράσεις με τη μαζική επικοινωνία. Τώρα αυτό το κράμα χωρίζεται και πάλι στα δύο. Οι ενημερώσεις κατάστασης από φίλους έχουν δώσει τη θέση τους σε βίντεο από αγνώστους που μοιάζουν με υπερδραστήρια τηλεόραση. Οι δημόσιες δημοσιεύσεις μεταφέρονται όλο και περισσότερο σε κλειστές ομάδες, όπως το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο. Αυτό που ο Ζούκερμπεργκ αποκαλεί ψηφιακή «πλατεία της πόλης» ξαναχτίζεται – και δημιουργεί προβλήματα.
Το ποσοστό των Αμερικανών που δηλώνουν ότι τους αρέσει να καταγράφουν τη ζωή τους στο διαδίκτυο έχει μειωθεί από το 2020 από το 40% στο 28%
Αυτό έχει σημασία, διότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι ο τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι βιώνουν το διαδίκτυο. Το ίδιο το Facebook αριθμεί περισσότερους από 3 δισ. χρήστες. Οι εφαρμογές κοινωνικής δικτύωσης καταλαμβάνουν σχεδόν το ήμισυ του χρόνου οθόνης των κινητών τηλεφώνων, ο οποίος με τη σειρά του καταναλώνει περισσότερο από το ένα τέταρτο των ωρών εγρήγορσης. Καταβροχθίζουν 40% περισσότερο χρόνο από ό,τι το 2020, καθώς ο κόσμος έχει περάσει στο διαδίκτυο.
Όλο και πιο πολλές «κλειστές» ομάδες
Εκτός από διασκεδαστικά, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι ένας χώρος διαδικτυακής συζήτησης και ο καταπέλτης για τις πολιτικές εκστρατείες. Σε μια χρονιά που ο μισός κόσμος πάει στις κάλπες, οι πολιτικοί από τον Ντόναλντ Τραμπ μέχρι τον Ναρέντρα Μόντι θα είναι απασχολημένοι στο διαδίκτυο.
Το εντυπωσιακό χαρακτηριστικό των νέων μέσων κοινωνικής δικτύωσης είναι ότι δεν είναι πλέον πολύ κοινωνικά. Εμπνευσμένες από το TikTok, εφαρμογές όπως το Facebook σερβίρουν όλο και περισσότερο μια δίαιτα από κλιπ που επιλέγονται από την τεχνητή νοημοσύνη σύμφωνα με τη συμπεριφορά του χρήστη κατά την προβολή, όχι τις κοινωνικές του συνδέσεις. Εν τω μεταξύ, οι άνθρωποι δημοσιεύουν λιγότερα μηνύματα. Το ποσοστό των Αμερικανών που δηλώνουν ότι τους αρέσει να καταγράφουν τη ζωή τους στο διαδίκτυο έχει μειωθεί από το 2020 από το 40% στο 28%. Οι συζητήσεις μεταφέρονται σε κλειστές πλατφόρμες, όπως το WhatsApp και το Telegram.
Αυτός ο νέος κόσμος των κοινωνικών μέσων φέρνει τα δικά του προβλήματα. Οι εφαρμογές ανταλλαγής μηνυμάτων είναι σε μεγάλο βαθμό μη ρυθμισμένες. Για μικρές ομάδες, αυτό είναι καλό: οι πλατφόρμες δεν θα πρέπει να αστυνομεύουν τα άμεσα μηνύματα περισσότερο από ό,τι οι τηλεφωνικές εταιρείες θα πρέπει να παρακολουθούν τις κλήσεις. Αλλά οι ομάδες των 200.000 ατόμων του Telegram μοιάζουν περισσότερο με ανεξέλεγκτες εκπομπές παρά με συνομιλίες. Πολιτικοί στην Ινδία έχουν χρησιμοποιήσει το WhatsApp για να διαδώσουν ψέματα που σίγουρα θα είχαν αφαιρεθεί από ένα ανοιχτό δίκτυο όπως το Facebook.
Τα fake news
Καθώς οι άνθρωποι μετακινούνται σε κλειστές ομάδες, τα ανοιχτά δίκτυα που μένουν πίσω είναι λιγότερο χρήσιμα λόγω της μείωσης των δημόσιων δημοσιεύσεων. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας covid-19, επιστήμονες και γιατροί συνέβαλαν σε μια διαδικτυακή συζήτηση που περιείχε πραγματική διορατικότητα καθώς και παραπληροφόρηση. Οι πληροφορίες ανοικτής πηγής έρρεαν ανεξέλεγκτα όταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία. Σήμερα αυτές οι συζητήσεις εξαφανίζονται ή μεταφέρονται σε κλειστά κανάλια, επιβραδύνοντας τη διάδοση των ιδεών. Οι άνθρωποι που εξακολουθούν να συμμετέχουν στα δημόσια δίκτυα, εντωμεταξύ, είναι δυσανάλογα άνδρες και είναι πιθανό να περιγράφουν τους εαυτούς τους ως «ακραίοι» πολιτικά.
Ο Ζούκερμπεργκ είπε κάποτε ότι ήθελε το Facebook να είναι σαν μια εξατομικευμένη εφημερίδα. Αλλά από τότε που το δίκτυο στράφηκε προς την ψυχαγωγία, οι ειδήσεις αποτελούν μόνο το 3% των όσων βλέπουν οι άνθρωποι σε αυτό.
Σε όλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μόνο το 19% των ενηλίκων μοιράζεται εβδομαδιαία ειδήσεις, από 26% το 2018. Εκδόσεις όπως το BuzzFeed News, οι οποίες βασίζονταν στην κοινωνική διανομή, έχουν χαθεί. Αλλά είναι πρόβλημα όλων όταν σχεδόν οι μισοί νέοι λένε ότι, ακριβώς τη στιγμή που οι πλατφόρμες αποφασίζουν ότι οι ειδήσεις δεν είναι πλέον ενδιαφέρουσες, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποτελούν την κύρια πηγή ειδήσεων.
