Το Μοναστήρι των Αγίων Αναργύρων και ο Αμβρόσιος (Του Δημήτρη Ιωαννίδη)

ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΣΤΟΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ κ.κ. ΚΑΛΛΙΝΙΚΟ

Μέσα από των τελευταίων ετών τις περιπέτειες (ας επιτραπεί ο όρος) μάθαμε πώς ένα ίδρυμα από την πλήρη ακμή του περιπίπτει στην άκρα παρακμή. Κι αυτό το ίδρυμα είναι η μονή Αγίων Αναργύρων Καστορίας. Που διαθέτει τώρα μόνο έναν μοναχό και υποδέχεται τους λίγους πλέον επισκέπτες του με κλειδωμένους τους χώρους του!

Είναι το μοναστήρι που ιδρύθηκε το 1080 από τον Γεώργιο Παλαιολόγο, τον στρατηγό του Αλέξιου Κομνηνού που βρέθηκε στην Καστοριά για να την απαλλάξει από τους Νορμανδούς. Και την απάλλαξε!

Η Μονή, η σπουδαιότερη της περιοχής μας, έχει μιά ζηλευτή θέση στην Ιστορία, με περιόδους ανάτασης, αλλά και ερήμωσης. Πέρασαν απ’ αυτήν Βυζαντινοί, Γερμανοί κατακτητές και Μακεδονομάχοι! Μοναχοί που αγίασαν κι άλλοι που δεν τίμησαν το σχήμα τους, όπως εκείνος που έμελλε να συντελέσει, με τον επιθετικό του λόγο κατά πάντων, στην διάλυση της αδελφότητας. Δεν ήταν, βέβαια, μόνο αυτός ο αίτιος της παρακμής, αλλά η υποφώσκουσα αντιπαλότητα Μητροπολίτη-Ηγουμένου που κορυφώθηκε κάποια στιγμή!

Δεν θα απαγγείλουμε εδώ κατηγόριες, αλλά μόνο επαίνους. Που τους δικαιούνται πολλοί, αλλά εδώ θα εστιάσουμε σε έναν: Στον αρχιμανδρίτη Αμβρόσιο, που ανάλωσε τον βίο του για την διάσωση του μοναστηριού από τη φθορά του χρόνου, από το να φτάσει στην ολοκληρωτική ερήμωση. Το ξανάκτισε! Προσκαλώντας χορηγούς και υποδεχόμενος όλο και περισσότερους πιστούς κι αυξάνοντας την αδελφότητα, που παρήγαγε πλέον έργο θεάρεστο και ουσιαστικό! Τα παλαιά κτίρια συντηρήθηκαν και συμπληρώθηκαν με νέα. Κτίστηκαν παρεκκλήσια και νέοι κοιτώνες και σύγχρονοι χώροι υποδοχής. Είναι τόσο μακρύς ο κατάλογος κι όλα αυτά με την καθοδήγηση του ηγουμένου, ακόμα και με την προσωπική του εργασία!

Ο λαός της Καστοριάς, που με τον κλήρο συναποτελεί την Εκκλησία του Χριστού, αγάπησε τον Αμβρόσιο, τον ήθελε ποιμενάρχη του στη θέση του χηρεύσαντος επισκοπικού θρόνου. Αλλά, η Ιεραρχία αλλιώς αποφάσισε, έχρισε άλλον μητροπολίτη. Ο Αμβρόσιος μας είχε πεί τότε: Τον νέο μητροπολίτη μας τον υποδέχτηκα πρώτος, γονατίζοντας μπροστά του μόλις πάτησε το πόδι του στην Καστοριανή γη. Όμως…

Το γόητρο του ενός ήταν σε συνεχή αντιπαράθεση με το γόητρο του άλλου. Κι ήρθανε χρόνοι δίσεκτοι και μήνες οργισμένοι! Στο τέλος ο Αμβρόσιος αποχώρησε, αλλά μιά πιό κατάλληλη λέξη θα ήταν το ”εκδιώχτηκε”! Έφυγε, παίρνοντας μαζί του και τον άνθρωπο που θεωρούσε πνευματικό του πατέρα, αλλά κατά κοινή ομολογία ο συγκεκριμένος ήταν ένα άτομο εντελώς ακατάλληλο να διαχειρίζεται τον Θείο Λόγο που είναι γεμάτος αγάπη και όχι επίκριση. Ο Λυκούργος-Γεράσιμος, ωστόσο, στο τέλος είχε ζητήσει εγγράφως συγγνώμη από τον μητροπολίτη, η οποία δεν έγινε δεκτή. Ας θεωρηθεί ανθρώπινη πράξη η επιμονή του Αμβρόσιου να μην εγκαταλείπει τον 80χρονο πλέον μοναχό, ακόμα και τώρα. Άλλωστε ήταν η αφορμή και όχι η αιτία για τη ρήξη ο Γεράσιμος…

Αλλά, είναι καιρός να λησμονηθούν όλα αυτά, που, στο κάτω-κάτω, είχαν και τις θετικές τους πτυχές, όπως η πορεία του πανάξιου αδελφού Συμεών, που κατέληξε να γίνει μητροπολίτης Φθιώτιδας και να είναι μεταξύ των υποψηφίων για την Αρχιεπισκοπή Αθηνών και Πάσης Ελλάδος!

Ο Αμβρόσιος, με τον μετανοημένο γέροντά του είναι κάπου στο Βόλο. Κι εχει εκφράσει ήδη την επιθυμία του: Τα οστά μου, τουλάχιστον, όταν πληρωθεί ο χρόνος μου, ας μεταφερθούν στο μοναστήρι μου, στους Αγίους Αναργύρους Καστοριάς.

Μήπως είναι ο χρόνος τώρα, Σεβασμιώτατε Καστορίας, να έλθει τώρα ο Αμβρόσιος στο μοναστήρι του; Εσείς είστε ο πρώτος και ο πλέον κατάλληλος να κινήσει αυτή την διαδικασία επιστροφής…

Δημήτρης Ιωαννίδης