Με αφορμή τα τελευταία πραγματικά δυσάρεστα γεγονότα, αρκετοί γονείς ήδη ρωτούν τί πρέπει να λένε στα παιδιά τους για το θέμα των βιασμών/σεξουαλικών κακοποιήσεων κτλ.
Το τί θα επιλέξει να πει ένας γονιός εξαρτάται κατά βάση από την ηλικία του παιδιού, ωστόσο υπάρχουν κάποιες πάγιες και συγκεκριμένες «οδηγίες». Βασικότερο όλων, θεωρώ, όπως πάντα άλλωστε, πως είναι η σχέση εμπιστοσύνης που χρειάζεται να υπάρχει ανάμεσα στους γονείς και στα παιδιά. Μια σχέση που βασίζεται στην εμπιστοσύνη και την ασφάλεια, την καλή επικοινωνία και εκείνον τον γεμάτο αποδοχή από τους γονείς προς τα παιδιά, χώρο. Μέσα σε αυτόν τον χώρο λοιπόν, από πολύ μικρή κιόλας ηλικία οι γονείς οφείλουμε να μιλήσουμε στα παιδιά μας για το σώμα τους την ιδιοκτησία του, τον προσωπικό τους χώρο και τα αγγίγματα.
Αυτό σημαίνει πως από την ηλικία ακόμα και των 2 ετών, μπορούμε με παιχνίδια να διδάξουμε στο παιδί, ποια είναι τα ιδιωτικά μέρη του σώματος και πως απαγορεύεται να μας αγγίζουν εκεί, αλλά ούτε και εμείς τους άλλους. Σε αυτό το σημείο να σημειώσω την ανάγκη απομυθοποίησης των χαρακτηριστικών του σώματος του παιδιού, κατονομάζοντάς τα με την ακριβή τους ορολογία (αιδοίο, πέος, οπίσθια, στήθος). Το σώμα μας, ιδιαίτερα του παιδιού, πρέπει να αντιμετωπίζεται με τη μέγιστη σοβαρότητα και ειλικρίνεια.
-Μπορείτε με το παιδί να σχεδιάσετε ένα αντρικό/γυναικείο σώμα και με τις 2 όψεις και να κόψετε οπτικά σύμβολα Χ και V, τοποθετώντας τα αντίστοιχα στα μέρη που επιτρέπεται και απαγορεύεται να αγγίζει κάποιος (όπως στις φωτογραφίες). Δεν χρειάζεται να είναι καλοσχεδιασμένα, το νόημα είναι εντελώς διαφορετικό. Απαγορεύεται να αγγίζουμε και να μας αγγίζουνε στην περιοχή των γεννητικών οργάνων και ανάμεσα στα πόδια. Επιτρέπονται οι χειραψίες, το “κόλλα το”, ένα απαλό χτύπημα στε σβέρκο λέγοντας “με γεια το κούρεμα” και ένα απαλό προτρεπτικό-ενθαρρυντικό χτύπημα στον ώμο. ΑΥΤΑ. ΜΟΝΟ.
-Μάθετέ τους όρια και θέστε επίσης σαφή. Εξηγείστε τους ότι δεν πρέπει να επιτρέπουν σε κανέναν να τα παραβιάζει.
-Μιλήστε τους για τις σχέσεις και σε μεγαλύτερη ηλικία (8-9 και πάνω) ακόμα και για το σεξ. Υπάρχουν πολλά καλά βιβλία (προτάσεις παρακάτω) με οπτικό υλικό.
-Διδάξτε συμπεριφορές κατάλληλες τόσο απέναντι σε ενήλικες, όσο και απέναντι σε παιδιά. Παράλληλα αποσαφηνίστε τί είναι ακατάλληλο να κάνει ένας ενήλικας σε ένα παιδί.
-Διδάξτε τους ότι δεν πρέπει να επιτρέπουν να τους προσεγγίζουν άγνωστοι, αλλά και να μην κρατήσουν ποτέ κανένα μυστικό ακόμα και από κοντινούς συγγενείς (ακόμα και γιαγιά, παππούς, θείος, θεία). Τα περισσότερα εξάλλου φαινόμενα κακοποίησης συμβαίνουν από ανθρώπους εμπιστοσύνης, του άμεσου οικογενειακού περιβάλλοντος.
-Καλλιεργείστε εσείς ένα κλίμα και μια στάση αποδοχής δίνοντάς τους την ευκαιρία να σας μιλήσουν και να σας εμπιστευθούν. Τα παιδιά συνήθως δεν μιλάνε στους γονείς τους όταν: φοβούνται πως θα τιμωρηθούν, όταν νιώθουν πως δεν θα τα καταλάβουμε και όταν επιβάλλουμε εμείς δικές μας λύσεις στα δικά τους προβλήματα.
Αποδεχτείτε τους φόβους τους, δεχθείτε τα λάθη τους και διδάξτε τους θεμιτές αναμενόμενες συμπεριφορές, μέσα σε σαφή όρια και πλαίσια.
