Τι προβλέπει ο σχεδιασμός για την απασχόληση συνταξιούχων. Πώς θα συνταξιοδοτούνται επαγγελματίες και αγρότες με χρέη. Τι εξετάζουν και τι απορρίπτουν στο υπουργείο Εργασίας.
Κλειδώνουν εντός της εβδομάδας οι λεπτομέρειες για δύο από τις βασικές εξαγγελίες του υπουργού Εργασίας Άδωνι Γεωργιάδη κατά τη διάρκεια των προγραμματικών δηλώσεων στη Βουλή.
Στην πρώτη γραμμή των άμεσων παρεμβάσεων βρίσκεται, όπως φάνηκε από τις τοποθετήσεις των κυβερνητικών στελεχών στη Βουλή, η προστασία του εισοδήματος συνταξιούχων και εργαζομένων. Ειδικά για τους πρώτους, προωθούνται δύο δράσεις πολύ σημαντικές για δεκάδες χιλιάδες ασφαλισμένους.
Θέλοντας προφανώς να παρουσιάσει και το προσωπικό του στίγμα στις προωθούμενες νομοθετικές διατάξεις, ο νέος υπουργός Εργασίας προανήγγειλε ότι θα υπάρξει λύση στο πρόβλημα της μη συνταξιοδότησης χιλιάδων ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών, οι οποίοι έχουν σημαντικές οφειλές προς τον ΕΦΚΑ. Στόχος της παρέμβασης είναι να βοηθηθούν εκείνοι που επλήγησαν κυρίως τα τελευταία χρόνια, με αποτέλεσμα να δημιουργήσουν χρέη άνω των 20.000 ευρώ (6.000 ευρώ για τους αγρότες).
Σήμερα, οι ασφαλισμένοι αυτοί δεν μπορούν να πάρουν σύνταξη. Η αίτησή τους μπλοκάρεται από τον ΕΦΚΑ και το ΚΕΑΟ και εκδίδεται απορριπτική απόφαση. Έτσι, στο υπουργείο Εργασίας αναζητούν λύση ώστε και ο ΕΦΚΑ να μη χάνει χρήματα και ο ασφαλισμένος να μη χάνει τα υπόλοιπα έτη για τα οποία έχει καταβάλει κανονικά τις εισφορές του.
Αναζητείται, λοιπόν, τρόπος ώστε η σύνταξη να εκδίδεται κανονικά. Αυτό δεν σημαίνει, βέβαια, ότι θα καταβάλλεται κιόλας. Έως ότου το χρέος πέσει στις 20.000 ευρώ, που είναι σήμερα το όριο, θα παρακρατείται το σύνολο της σύνταξης. Στη συνέχεια, θα παρακρατείται το ποσό σε 60 ισόποσες δόσεις και θα δίνεται το υπόλοιπο, όπως ισχύει σήμερα.
Δικαίωμα θα έχουν οφειλέτες μέχρι ένα συγκεκριμένο ύψος οφειλής, π.χ. 30.000, 40.000 ή και 50.000 ευρώ, καθώς στόχος δεν είναι να ωφεληθούν οι κακοπληρωτές, αλλά να διευκολυνθούν αυτοί που με τις εισφορές τους όλα τα προηγούμενα έτη έχουν στηρίξει το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης.
Στο υπουργείο υπάρχουν εισηγήσεις ώστε αν κάποιος δεν μπορεί να αποπληρώσει το χρέος του, να σβήνεται. Παράλληλα, βέβαια, θα σβήνονται και τα ασφαλιστικά χρόνια. Σ’ αυτή την περίπτωση, ελλοχεύει ο κίνδυνος να μη δικαιούται σύνταξη ο ασφαλισμένος ή, εάν θεμελιώνει δικαίωμα, η σύνταξή του να είναι πολύ χαμηλή. Για τον λόγο αυτό, στο υπουργείο είναι πολύ επιφυλακτικοί.
Οι συνταξιούχοι με απασχόληση
Πιθανότατα εντός της ερχόμενης εβδομάδας θα ξεκαθαριστεί και το ύψος της κράτησης που θα προβλεφθεί στο εισόδημα του απασχολούμενου συνταξιούχου. Σύμφωνα με τις κυβερνητικές εξαγγελίες, το «πέναλτι» στη σύνταξη θα καταργηθεί και αυτή θα καταβάλλεται στο 100%, από 70% που ισχύει σήμερα. Θα προβλεφθεί όμως μια ειδική εισφορά στο εισόδημα, που σύμφωνα με όλες τις δεσμεύσεις θα έχει δικαιότερο αποτέλεσμα απ’ αυτό που ισχύει σήμερα. Σύμφωνα με πληροφορίες, το ποσοστό που εξετάζεται θα είναι μεταξύ 10% και 20%.
Άμεσα, στο νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών αναμένεται να θεσμοθετηθεί, μόνιμα πλέον, η πλήρης απαλλαγή των πρώην δικαιούχων ΕΚΑΣ από τη συμμετοχή στα φάρμακα. Αφορά, στην πράξη, όλους τους συνταξιούχους που σταδιακά, από το 2016 έως και το 2020, έχασαν το ΕΚΑΣ.
Με σχέδιο νόμου του υπουργείου Εργασίας που θα κατατεθεί στη Βουλή πιθανότατα τον Σεπτέμβριο θα θεσμοθετηθεί εκ νέου η εφάπαξ οικονομική ενίσχυση των συνταξιούχων που δεν θα λάβουν την αύξηση του 2024 στις συντάξεις, λόγω της ύπαρξης προσωπικής διαφοράς. Για το τρέχον έτος, οι δικαιούχοι της ενίσχυσης «προσωπικής διαφοράς» ήταν περίπου 1 εκατ. συνταξιούχοι που δεν έλαβαν ή έλαβαν σημαντικά χαμηλή αύξηση.
Στο τέλος του έτους, με τις συντάξεις Ιανουαρίου, αναμένεται άλλωστε να δοθούν και οι νέες αυξήσεις για το 2024, σε ποσοστό άνω του 3%, με βάση τον ρυθμό ανάπτυξης και τον πληθωρισμό. Η αύξηση εκτιμάται ότι θα αγγίξει ή και θα ξεπεράσει το 3,4%, καθώς στο οικονομικό επιτελείο θεωρούν ότι θα υπάρχει υψηλότερη από το αναμενόμενο ανάπτυξη. Στο τελικό ποσοστό θα πρέπει, άλλωστε, να προστεθεί και ένα 0,5% που έχει απομείνει από το 2023.