Καστοριά, Λιμναῖον, 3.12.2024
Κατ᾽ ἀρχάς θέλω νά σᾶς συγχαρῶ καί νά σᾶς εὐχαριστήσω γιά τήν ἐκδήλωση αὐτή, πού δείχνει ὅτι ἡ κεντρική Κυβέρνηση ἐνσκύπτει στά προβλήματα τῆς περιφέρειας καί μάλιστα τῆς ἀκριτικῆς Καστοριᾶς.
Συγχαρητήρια γιά τήν ἐκπλήρωση κάθε καλοῦ ἔργου πού ὁραματίζεστε καί ἐκτελεῖτε, ὅπως π.χ. γιά τήν Σχολή Ἀστυφυλάκων, τό φράγμα τοῦ Γέρμα, τήν σήραγγα τῆς Κλεισούρας κλπ
Δέν γνωρίζω, δέν μέ ἔχουν πληροφορήσει -ἄν καί ρώτησα- τόν σκοπό τῆς σημαντικῆς αὐτῆς ἐκδήλωσης, οὔτε τό πρόγραμμά της. Γι᾽ αὐτό καί θά πῶ κάποιες γενικές σκέψεις μου γιά καλωσόρισμα καί ἐπιφυλάσσομαι νά καταθέσω προτάσεις διά ὑπομνήματος στούς ἁρμοδίους.
Σᾶς καλοσωρίζω στήν «Βυζαντινή Ἀρχόντισσα», στήν «Βυζαντινή» αὐτή πόλη, γιά τήν ὁποία ἔχει εἰπωθεῖ ὅτι ἀκόμη καί ἄν χάνονταν τά «βυζαντινά» μνημεῖα ἀπ᾽ ὅλο τόν κόσμο, τά μνημεῖα τῆς Καστοριᾶς εἶναι ἱκανά νά ἀναπληρώσουν τήν γνώση μας γιά τήν Χριστιανική Ἑλληνορωμαϊκή αὐτοκρατορία τῆς Κωνσταντινούπολης.
Δέν ἄκουσα στίς μέχρι τώρα εἰσηγήσεις κάτι γιά τήν «Βυζαντινή» Ἀρχόντισσα, οὔτε γιά τίς Προσκυνηματικές Περιηγήσεις, τόν λεγόμενο Θρησκευτικό Τουρισμό, γιά μιά πόλη πού ἔχει τόσους θησαυρούς (73 Μνημεῖα), πολύ περισσότερους ἀπό κάθε ἄλλη πόλη τῆς Πατρίδας μας. Μνημεῖα πού τά περισσότερα εἶναι ἐπισκέψιμα καί ζωντανά.
Μίλησα πρόσφατα μέ τήν Ὑπουργό Πολιτισμοῦ κ. Μελίνα Μενδώνη, τῆς ἐξέθεσα τό ὅραμά μου γιά τό θέμα αὐτό καί κατέκλεισα τόν λόγο μου λέγοντας ὅτι: «κ. Ὑπουργέ, ἡ Καστοριά ἔχει τήν δυνατότητα νά γίνει Μικρά Μετέωρα». Ἡ κ. Ὑπουργός συμφώνησε καί ἐπηύξησε τήν σκέψη μου.
Γιά τήν γενικότερη σημερινή κατάσταση τῆς Ἐπαρχίας μας, ἤδη οἱ προλαλήσαντες τοπικοί ἄρχοντες ἀναφέρθηκαν σχετικά, καί προσυπογράφω τά λεχθέντα.
Ἡ Καστοριά ἀποτελεῖ ἕνα ἀκραῖο παράδειγμα ἐγκατάλειψης τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαρχίας. Ἐγκατάλειψη πού ὁρίζεται ἀπό: -Ἀνεργία νέων ἀλλά καί οἰκογενειαρχῶν, -Φυγή τῶν νέων χωρίς σκέψη ἐπιστροφῆς, -Ἔντονο δημογραφικό πρόβλημα μέ κλείσιμο Σχολείων «τό ἕνα πίσω ἀπ᾽ τό ἄλλο».
Αὐτά τά φαινόμενα βρίσκονται σέ ραγδαία ἐξέλιξη.
Γι᾽ αὐτό, καί γιά νά ἔχουν οἱ ἐκλεκτοί ἐπισκέπτες μιά σφαιρική καί πραγματική εἰκόνα γιά τήν Καστοριά καί τήν Ἐπαρχία μας, θά πρότεινα νά ἐπισκεφθοῦν: -Τά κλειστά Σχολεῖα τῆς Ἐπαρχίας μας, -Τό Τσαρσί, ἤτοι τήν ὁδό Μητροπόλεως μέ κλειστά σχεδόν ὅλα τά καταστήματα, -Τίς βιοτεχνίες γουνοποιΐας μέ τίς ἑκατοντάδες κλειστές θέσεις ἐργασίας.
Ἐπιγραμματικά καί κατά τήν γνώμη μου, γιά τήν ἀντιμετώπιση τῶν προβλημάτων, χρειάζεται:
Ἀπό τήν πλευρά τῆς τοπικῆς κοινωνίας ἔμπνευση, ὁμόνοια καί συνεργασία, κάτι πού δηλώνει, ἤ πρέπει νά δηλώνει ἡ λέξη «Μαζί» τοῦ τίτλου τῆς ἐκδήλωσης.
Ἀπό τήν πλευρά τῆς Πολιτείας, θά ζητούσαμε:
Ἀναστροφή τοῦ Ἀθηνοκεντρικοῦ τρόπου διακυβέρνησης, μέ ὅ,τι αὐτό συνεπάγεται καί ὅσο δύσκολο μπορεῖ νά φανεῖ. Ἄν δέν κατανοηθεῖ ὅτι εἶναι καταστροφικός γιά τήν χώρα, καί μάλιστα γιά τήν ἀκριτική χώρα, ἀλλά καί εἰς βάρος καί τῆς Ἀθήνας ὁ τρόπος αὐτός διακυβέρνησης, δέν ὑπάρχει σωτηρία.
Ἀξιολόγηση τῶν νόμων καί τῶν ἀποτελεσμάτων τους, πχ. ἀξιολόγηση τῶν νόμων πού ψηφίσθηκαν τά τελευταῖα 50 χρόνια καί ἀφοροῦν ἀμέσως ἤ ἐμμέσως τήν οἰκογένεια.
Ἀντιμετώπιση τῶν μεγάλων προβλημάτων μέσω τῆς Παιδείας, κάτι βεβαίως πού χρειάζεται χρόνο, ἀλλά εἶναι καί τό μόνο ἀποτελεσματικό:
-π.χ. Γιά τό Δημογραφικό καί τήν κρίση στήν οἰκογένεια. Παιδαγωγικά μαθήματα ὑπέρ τῆς φυσικῆς οἰκογένειας, γιά τήν ἀντιμετώπιση τῆς οἰκογενειακῆς κρίσης. Δυστυχῶς, ἀπό τίς χιλιάδες ταινίες μέ τίς ὁποῖες μεγαλώνουν τά παιδιά δέν ὑπάρχει ἴσως οὔτε μία πού στηρίζει τήν οἰκογένεια καί τόν οἰκογενειακό τρόπο ζωῆς. Ἡ Πολιτεία πρέπει νά λάβει τήν εὐθύνη τῆς Παιδείας, μέ μαθήματα ὑπέρ τῆς φυσικῆς οἰκογένειας καί μέ ταινίες πού θά προβάλλονται τοὐλάχιστον στά σχολεῖα ὑπέρ τοῦ οἰκογενειακοῦ τρόπου ζωῆς.
Ἡ Ἐκκλησία ἔχει μεγάλη γνώση στό θέμα αὐτό καί ἔχω ἀκούσει διά ζώσης, σέ δημόσια ἐκδήλωση, ὑπουργικά χείλη νά τονίζουν ὅτι ἡ παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας βοηθᾶ καί ἐνισχύει τήν οἰκογένεια.
-π.χ. Γιά τήν ἀγροτική καί κτηνοτροφική παραγωγή. Δημιουργία Τεχνικῶν Σχολῶν ἐδῶ στόν τόπο μας, γιά τήν ἐξειδικευμένη ἐκπαίδευση στήν ἀγροτική, κτηνοτροφική καί οἰκολογική ἀνάπτυξη καί μεταποίηση κλπ.
Αὐτά ὅμως εἶναι θέματα γενικότερου ἐνδιαφέροντος καί ἄλλης ἁρμοδιότητος.
Ὡς Ἱερά Μητρόπολη Καστορίας ἔχουμε ὁράματα, πέραν τῆς λειτουργικῆς καί ποιμαντικῆς, ὅπως:
-Ἀνάπτυξη τοῦ κοινωνικοῦ καί φιλανθρωπικοῦ ἔργου τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως, πού ἤδη στηρίζει τήν χειμαζόμενη κοινωνία μας. Ἔχουμε ζητήσει, γιά τό θέμα αὐτό, ἕνα κτίριο ἀπό τό Ὑπουργεῖο Ἀμύνης, προκειμένου νά μεταστεγασθεῖ τό ἐπισιτιστικό μας πρόγραμμα καί νά χρησιμοποιηθεῖ ἀκόμη καί γιά τήν Πολιτική Προστασία.
-Παιδαγωγική στήριξη τῆς νεότητος διά Κατασκηνώσεων καί ἐκπαιδευτικῶν θεσμῶν.
-Τήν φροντίδα τῶν ἡλικιωμένων.
-Καλλιέργεια ἐκκλησιαστικῶν τεχνῶν.
-Ἀνάπτυξη τῶν Προσκυνηματικῶν Περιηγήσεων.
-Ἀνάδειξη καί συντήρηση τῶν ἐκκλησιαστικῶν Μνημείων.
-Δημιουργία νέων πολιτιστικῶν Μνημείων.
Δυσκολευόμαστε μέ δικά μας μέσα νά τά ἐφαρμόσουμε, διότι δέν ὑπάρχει ὁ ἐπαρκής πληθυσμός στίς Ἐνορίες, πού θά ἐξασφάλιζε τήν οἰκονομική αὐτονομία, δεδομένης καί τῆς νέας νομοθεσίας πού θέτει πολλές προϋποθέσεις μελέτης καί ἐκτέλεσης τῶν τεχνικῶν ἔργων.
Εἰδικότερα γιά τούς Ναούς μας ἡ Ἱερά Μητρόπολή μας ἀντιμετωπίζει δύο προβλήματα στό θέμα τῆς ἀνάδειξης καί λειτουργίας τους:
Τό κόστος συντήρησής τους.
Τό κόστος τῶν μελετῶν.
Νομίζω ὅτι θά εἶναι λίαν εὐεργετικό σέ πολλούς τομεῖς τῆς ἀνάπτυξης, ἐάν ἀντιμετωπισθεῖ ἡ χρηματοδότηση μελετῶν, μέ ὅλες, βεβαίως, τίς ἀσφαλιστικές δικλεῖδες.
Ἐπίσης, ὡς Ἐκκλησία ἐπιζητοῦμε τήν συνεργασία τῶν φορέων.
Γιά παράδειγμα, ἐνδιαφερόμαστε γιά τίς Προσκυνηματικές Περιηγήσεις καί γιά τόν λεγόμενο Θρησκευτικό Τουρισμό.
Ἡ ἀνάπτυξη αὐτή ὅμως δέν μπορεῖ νά γίνει, δίχως τήν συνεργασία ὅλων τῶν φορέων: γιά πολεοδομικές μελέτες, γιά κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, γιά ἀνάδειξη, προβολή καί πρόσβαση στά μνημεῖα.
Οὔτε αὐτό μπορεῖ νά γίνει στόν βαθμό πού τό ἐπιθυμοῦμε χωρίς ἀεροδρόμιο διεθνῶν προδιαγραφῶν. Χθές ἀκούσαμε ὅτι ἡ Ζάκυνθος ἔχει τέτοιο ἀεροδρόμιο ἀπό τό 1982 !
Ἐπίσης, θά ἦταν εὐχῆς ἔργο ἡ ἵδρυση Πανεπιστημιακοῦ Τμήματος μέ ἀντικείμενο τήν λεγόμενη «βυζαντινή» ἀρχαιολογία ἤ τήν ἱστορία.
Ὑπάρχουν καί πολλά ἄλλα θέματα, ἀλλά δέν εἶχα ἐνημέρωση γιά τόν σκοπό καί τό πρόγραμμα τῆς σημερινῆς ἐκδήλωσης καί ὁ χρόνος τοῦ χαιρετισμοῦ μου δέν μοῦ ἐπιτρέπει.
Θά ἀκούσουμε τούς ἐκλεκτούς ἐπισκέπτες μας καί ἐπιφυλασσόμαστε ὡς Ἱερά Μητρόπολη γιά τήν κατάθεση τῶν προτάσεών μας.
Καλῶς ἤρθατε, καί πάλι, καί καλά ἀποτελέσματα.
