Σε αναβρασμό βρίσκονται τους τελευταίους τρεις μήνες οι αυτοαπασχολούμενοι μεταφορείς στο μεταλλείο σιδηρονικελίου της ΛΑΡΚΟ στην Ιεροπηγή, μετά την απόφαση της κυβέρνησης να θέσει σε καθεστώς εκκαθάρισης την ζημιογόνα κρατική επιχείρηση και να προχωρήσει στην ιδιωτικοποίησής της.
Σύμφωνα με όσα αναφέρουν οι απεργοί στην ανακοίνωσή τους το μεταλλείο της Ιεροπηγής είναι το πιο πλούσιο σε όλη την χώρα και καλύπτει το 20% της ετήσιας παραγωγής σιδηρονικελίου από την ΛΑΡΚΟ.
Ενώ αυτή την στιγμή υπάρχουν 1 εκατ. τόννοι ετοιμοπαράδοτου μεταλλεύματος στην Ιεροπηγή, αξίας δεκάδων εκατομμυρίων, που παραμένουν αδιάθετοι, λόγω της απεργίας των μεταφορέων.
Παράλληλα υποστηρίζουν ότι το εργοστάσιο της ΛΑΡΚΟ στην Λάρυμνα της Φθιώτιδας, έχει σταματήσει το 80% της λειτουργίας και με βάση την πρόσφατη ανακοίνωση της ειδικής διαχείρισης, κινδυνεύει να σταματήσει ολοκληρωτικά!
Οι εργαζόμενοι της ΛΑΡΚΟ στην Λάρυμνα αναφέρουν επίσης ότι: η Ελλάδα έχει στο υπέδαφος της το 90% των κοιτασμάτων κοβαλτιούχου νικελίου σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και η ΛΑΡΚΟ είναι η μοναδική εταιρεία που παράγει σιδηρονικέλιο με δικά της μεταλλεύματα.
ΠΩΣ ΕΦΤΑΣΕ Η ΛΑΡΚΟ ΣΤΗΝ ΧΡΕΟΚΟΠΙΑ;
Εύλογο είναι το ερώτημα του κάθε καλόπιστου αναγνώστη, πώς μια τέτοια εταιρεία, με το μοναδικό προϊόν σ΄ όλη την Ευρώπη, έφτασε στην χρεοκοπία και ένα βήμα πριν το οριστικό “λουκέτο”;
Την απάντηση της άλλης πλευράς αποτυπώνει δημοσίευμα της “Καθημερινής” με τίτλο “Σκανδαλώδεις αποδοχές στην ζημιογόνο ΛΑΡΚΟ, όπου ισχύουν τα εξής παράδοξα:
Μια ανάσα από το να διακόψει την παραγωγή της βρίσκεται η ΛΑΡΚΟ, η οποία από τον Μάρτιο έχει τεθεί σε καθεστώς ειδικής διαχείρισης εν λειτουργία, με στόχο είτε να πωληθεί σε ιδιώτη επενδυτή είτε να κηρύξει πτώχευση. Για τη ΛΑΡΚΟ ισχύουν τα εξής παράδοξα: Πρώτον, είναι μια εταιρεία που παράγει νικέλιο και… ζημίες. Και όσο περισσότερο νικέλιο παράγει, τόσο μεγαλύτερες είναι οι ζημίες της. Δεύτερον, η διακοπή της παραγωγικής λειτουργίας της δεν είναι επιλογή της κυβέρνησης, επειδή αποφάσισε να απαλλάξει τον φορολογούμενο από τη χρηματοδότηση μιας βαθιά ζημιογόνου επιχείρησης. Είναι η μέθοδος που επέλεξαν οι συνδικαλιστές για να πιέσουν την κυβέρνηση και να μπλοκάρουν τη διαδικασία ιδιωτικοποίησης.
Η ΛΑΡΚΟ είναι η επιτομή της κακοδαιμονίας του σύγχρονου ελληνικού κράτους και των δημοσίων επιχειρήσεων, το σημείο όπου εδώ και δεκαετίες τέμνονται η κακοδιαχείριση, η αναποτελεσματικότητα, το ρουσφέτι, τα κατεστημένα συμφέροντα, ο κρατικοδίαιτος συνδικαλισμός, αλλά και η εύλογη αγωνία για το αύριο τοπικών κοινωνιών που η ευημερία τους έχει ταυτιστεί σχεδόν αποκλειστικά με μία και μόνη επιχείρηση. Και όπως συμβαίνει συχνά, η εύλογη ανησυχία εργαλειοποιείται, γίνεται μοχλός πολιτικής πίεσης για να συντηρηθούν όλα τα υπόλοιπα.
Παραγωγή ζημιών
Η τιμή του νικελίου στις διεθνείς αγορές διαμορφώνεται αυτή τη στιγμή σε 12.000 δολάρια ανά τόνο. Το κόστος παραγωγής για την εταιρεία είναι 20.000 δολάρια περίπου. Δηλαδή, για κάθε τόνο νικελίου που παράγει η ΛΑΡΚΟ μπαίνει μέσα 8.000 δολάρια. Με ημερήσια παραγωγή 15 τόνους, η εταιρεία γράφει καθημερινά ζημίες 120.000 δολάρια.
Έτσι, το 2009 με τζίρο 155 εκατ. ευρώ, είχε ζημίες 90 εκατ. και συνολικά αρνητικά κεφάλαια 400 εκατ. Επιπλέον, χρωστάει 364 εκατ. ευρώ στη ΔΕΗ, η οποία παρά τη δεινή οικονομική κατάστασή της και τις κατά καιρούς απειλές για διακοπή της παροχής ρεύματος, συνέχισε να την ηλεκτροδοτεί με εντολή του κοινού τους μετόχου, του ελληνικού Δημοσίου, έστω κι αν συστηματικά παραβίαζε τους όρους των αλλεπάλληλων ρυθμίσεων.
Η ΔΕΗ με τη σειρά της δεν πληρώνει δικές της υποχρεώσεις προς την αγορά ενέργειας, με αποτέλεσμα και η τρύπα από τη ΛΑΡΚΟ να μετακυλίεται εντέλει σε ιδιώτες παραγωγούς, στον ΑΔΜΗΕ, σε προμηθευτές κ.λπ.
Διπλασίαζαν τον μισθό τους με επιδόματα
Η ΛΑΡΚΟ δεν είχε κεντρικό σύστημα ελέγχου της μισθοδοσίας. Τοπικά ρυθμίζονταν και ελέγχονταν όλες οι παροχές, που προσαυξάνουν τον βασικό μισθό. Κι αυτό όπως φαίνεται δεν είναι τυχαίο. Το μέσο ετήσιο μισθολογικό κόστος ανά εργαζόμενο στη ΛΑΡΚΟ προσεγγίζει τις 44.000 ευρώ. Ωστόσο, οι μέσοι όροι κρύβουν πτυχές μιας πολύ πιο προκλητικής πραγματικότητας. Σύμφωνα με τα ευρήματα του ειδικού διαχειριστή:
Ο πιο υψηλόμισθος υπάλληλος το 2019 λάμβανε μηνιαίο μεικτό μισθό 5.880 ευρώ, πλέον λοιπών επιδομάτων, ενώ το ετήσιο μισθολογικό του κόστος ανήλθε σε 134.000 ευρώ.
Δεκαπέντε στελέχη εισπράττουν μεικτή μηνιαία αμοιβή ίση ή μεγαλύτερη αυτής που προβλεπόταν για τον διευθύνοντα σύμβουλο.
Εντοπίσθηκαν εργαζόμενοι οι οποίοι, αν και βρίσκονταν σε άδεια, λάμβαναν προσαυξήσεις επιδομάτων βάρδιας ή ετοιμότητας ή βάρδιας Σαββατοκύριακου. Οι ίδιοι εργαζόμενοι δηλώνονταν, συστηματικά, τέσσερις φορές τον μήνα σε ετοιμότητα, με αποτέλεσμα να λαμβάνουν σχεδόν διπλάσιους μισθούς.
Προμηθευτές-φίλοι
Επίσης, η εταιρεία δεν είχε κεντροποιημένο σύστημα προμηθειών. Όπως και η διαχείριση της μισθοδοσίας, έτσι και των προμηθειών μέχρι του ποσού των 25.000 ευρώ, γίνονταν σε τοπικό επίπεδο. Οι καταγγελίες είναι πολλές και η ειδική διαχείριση ενημέρωσε πως θα ερευνηθούν από την ίδια και τους αρμόδιους ελεγκτικούς μηχανισμούς.
Καταλήψεις μεταλλείων
Εάν, ωστόσο, συνεχιστούν οι κινητοποιήσεις, ίσως η εταιρεία να βάλει λουκέτο τις επόμενες ημέρες, αφού έχει διακοπεί σχεδόν πλήρως η τροφοδοσία του εργοστασίου της Λάρυμνας με λατερίτη.
Το μεταλλείο της Καστοριάς, από το οποίο προέρχεται το 20% του λατερίτη, είναι σε αναστολή λειτουργίας, επειδή οι τοπικοί μεταφορείς απορρίπτουν την πρόταση της ειδικής διαχείρισης για τη ρύθμιση οφειλομένων, ενώ ταυτόχρονα δεν επιτρέπουν σε άλλους μεταφορείς να αναλάβουν το έργο.
Φήμες για απολύσεις
Τις αντιδράσεις πυροδοτούν και φήμες περί επικείμενων απολύσεων. Σύμφωνα με τα σωματεία (στα οποία ειρήσθω εν παρόδω την πλειοψηφία έχει η ΔΑΚΕ), υπήρξε υπηρεσιακό σημείωμα που ζητούσε από τις διευθύνσεις να αναφέρουν το μη αναγκαίο προσωπικό. Η ειδική διαχείριση υποστηρίζει πως πρόκειται για fake news, ενώ σε επίσημη ενημέρωση προς τους εργαζομένους διαβεβαίωσε πως δεν προτίθεται να προβεί «σε απολύσεις, διαθεσιμότητες ή λοιπές ενέργειες που θα περιορίζουν την εργασιακή οντότητα των εργαζομένων».
Μπροστά στον κίνδυνο να σταματήσει η λειτουργία της εταιρείας, η ειδική διαχείριση έστειλε την Πέμπτη εξώδικο στα σωματεία, στο οποίο ζητεί να σταματήσουν τις καταλήψεις, καθώς «η κατάληψη των κτιριακών εγκαταστάσεων εντείνουν τον κίνδυνο της άμεσης αναστολής της λειτουργίας του εργοστασίου τις επόμενες ημέρες».