Κατά τη διάρκεια του 2022 στο ευρωπαϊκό Σύστημα Ταχεία ας Προειδοποίησης για τα Τρόφιμα και τις Ζωοτροφές (RASFF) καταγράφηκαν συνολικά τα ειδοποιήσεις λόγω υπερβολικής παρουσίας φυτοφαρμάκων σε φορτία φρούτων και λαχανικών που είχαν φτάσει στις χώρες. μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωση, είτε από τρίτες χώρες είτε από την ίδια την Ε.Ε.
είναι πως το 50,52% αυτών των απορρίψεων αντιστοιχεί σε εισαγωγές από την Τουρκία, με συνολικά 292 ειδοποιήσεις για υπερβολική ποσότητα φυτοφαρμάκων σε φρούτα και λαχανικά που προσπάθησε να εισαγάγει στις αγορές των χωρών-μελών της Ε.Ε.», λέει στην Καθημερινή ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, ειδικός σύμβουλος του Συνδέσμου Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής Διακίνησης Φρούτων, Λαχανικών και Χυμών INCOFRUIT HELLAS.
Σύμφωνα με τον κ. Πολυχρονάκη οι πιπεριές ήταν το προ¨ϊόν από την Τουρκία που παρουσίασε τον μεγαλύτερο αριθμό υπερβολικής παρουσίας φαρμάκων με 78 περιπτώσεις.
Τις πιπεριές ακολούθησαν τα λεμόνια με τα ειδοποιήσεις, τα σταφύλια με με τα μανταρίνια με 23, τα ρόδια με 13 τα πορτοκάλια με 12, ενώ οι υπόλοιπες αναφορές αφορούν άλλα προϊόντα.
Τα φορτία αυτά καταστράφηκαν φτάνοντας στα σύνορα της Ε.Ε.».
Ποιες άλλες χώρες φιγουράρουν ψηλά στη λίστα των υπερβολικών τοξικών υπολειμμάτων;
Η Αίγυπτος με 40 περιπτώσεις, η Ινδία και η Ουγκάντα με 21, η Κένυα με 18, η Κίνα με 16, η Ταϊλάνδη με 13, η Μαδαγασκάρη με 10, ενώ από 9 είχαν Ισημερινός και Ιράν.
Πώς γίνονται οι έλεγχοι;
«Στα σύνορα και στα σημεία εισόδου στην Ευρωπαϊκή Ενωση πραγματοποιούνται δειγματαληπτικοί έλεγχοι, περίπου στο 5%-6% των φορτίων.
Απαξ κι ένα προϊόν περάσει, μετά κυκλοφορεί σε όλη την ευρωπαϊκή κοινότητα.
Εντός της Ε.Ε. πραγματοποιούνται τυχαίοι έλεγχοι στα σημεία πώλησης σε μικρότερο ποσοστό, γι’ αυτο μπορεί να εντοπιστούν και κάποια προϊόντα παραγόμενα εντός της Ε.Ε.», εξηγεί ο ειδικός σύμβουλος της INCOFRUIT HELLAS.
Η ανησυχία
Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί το γεγονός πως οι περισσότερες απορρίψεις φορτίων φρούτων και λαχανικών της Τουρκίας έγιναν από τη Βουλγαρία, ενώ στις πύλες εισόδου στα ελληνικά σύνορα είναι ελάχιστες.
Μάλιστα όπως αναφέρει ο κ. Πολυχρονάκης «εφίσταται προσοχή των ελεγκτικών αρχών για τον φυτοϋγειονομικό έλεγχο των αφικνούμενων αλλά και διερχομένων με προορισμό τις χώρες της ΕΕ φορτίων ως προς τις απαιτήσεις της ενωσιακής νομοθεσίας καθότι το 2022 οι επιδότησης της χώρας μας είναι σχεδόν μηδενικές». Η αιτία βρίσκεται στο γεγονός ότι πως δεν έχουν εκσυγχρονιστεί τα εργαστήρια που πραγματοποιούν τους ελέγχους στα σημεία εισόδου και τα τελωνεία με αποτέλεσμα να μην μπορούν να ανιχνεύσουν όλες τις τοξικές ουσίες των σύγχρονων φυτοφαρμάκων. Αντίθετα η Βουλγαρία έχει προχωρήσει σε αναβάθμιση του τεχνολογικού εξοπλισμού της και «συλλαμβάνει » δεκαπλάσιες δραστικές ουσίες σε σχέση με την Ελλάδα. Πρόκειται για μια κατάσταση που θέτει σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία.
«Υπάρχει κίνδυνος λόγω πληθωρισμού και ακρίβειας να στραφεί ο κόσμος στην Ελλάδα και την Ευρώπη σε πιο φθηνές επιλογές, προερχόμενες εκτός ΕΕ που όμως δεν είναι πάντα της ίδιας ποιότητας καθώς δεν τηρούνται τα ευρωπαϊκά επίπεδα ασφαλείας . Ήδη για παράδειγμα στην Γερμανία καταγράφεται το 2022 μείωση της αγοράς λαχανικών και φρούτων κατά 10% με τα προερχόμενα από Ελλάδα να μειώνονται 15% ενώ αντίστοιχα του Μαρόκου να αυξάνονται 15%» λέει ο σύμβουλος της INCOFRUIT.
Αντίστοιχα στην Ελλάδα στο 11μηνο του 2022 υπάρχει μείωση της κατανάλωσης εγχώριων φρούτων -λαχανικών κατά 8%-10% προφανώς λόγω ακρίβειας.
