Με μικρό προβάδισμα προηγούνται οι υποστηρικτές της παραμονής της Σκωτίας στο Ηνωμένο Βασίλειο, σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις πριν το κρίσιμο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της χώρας.
Αν αποκλειστούν οι αναποφάσιστοι, οι γυναίκες εμφανίζονται πιο επιφυλακτικές απέναντι στην ανεξαρτησία: το 55% των γυναικών λέει «όχι» στην απόσχιση και το 45% δηλώνει «ναι». Αντιθέτως, το 52% των ανδρών τάσσεται υπέρ της ανεξαρτησίας.
Μια δεύτερη δημοσκόπηση, του ινστιτούτου YouGov για τις εφημερίδες The Times και Sun, δείχνει ότι το «όχι» προηγείται με 52% έναντι 48% του «ναι». Από την ανάλυση αυτή ωστόσο έχουν αποκλειστεί όσοι δήλωσαν ότι δεν έχουν αποφασίσει ακόμα αν θα ψηφίσουν.
Αν κάποιος στην Ευρώπη παρακολουθεί στενότερα τις εξελίξεις στη Σκωτία αυτή είναι η Ισπανία. Με συντριπτική πλειοψηφία το ισπανικό Κοινοβούλιο απέρριψε το αίτημα της κυβέρνησης της Καταλονίας για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος με θέμα την απόσχιση από την Ισπανία τον Νοέμβριο.
Όμως, ο “πρωθυπουργός” της περιοχής Αρτούρ Μας προειδοποίησε τη Μαδρίτη ότι “δεν μπορεί να εμποδίζει αιωνίως την Καταλονία να αποφασίσει για το μέλλον της” λέγοντας χαρακτηριστικά: “Αν ένα έθνος όπως η Σκωτία έχει το δικαίωμα να αποφασίζει για το μέλλον του, γιατί όχι η Καταλονία;” .
Ο Μας σκοπεύει να φέρει στο καταλανικό κοινοβούλιο ένα νομοσχέδιο που θα επιτρέπει τη διοργάνωση δημοψηφισμάτων, όμως η συντηρητική κυβέρνηση του Μαριάνο Ραχόι αναμένεται ότι θα προσφύγει αμέσως στο Συνταγματικό Δικαστήριο για να ακυρώσει τον νόμο αυτόν.
Μία ανεξάρτητη Σκωτία θα ενθάρρυνε, όχι μόνο τους Καταλανούς και ορισμένους Βάσκους, αλλά ενδεχομένως και τους Φλαμανδούς εθνικιστές στο Βέλγιο. Αυτός ίσως να είναι και ένας λόγος που αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες έχουν διαμηνύσει στους Σκωτσέζους ότι θα ήταν δύσκολη για αυτούς η ένταξη στην ΕΕ. Τα νέα μέλη πρέπει να ψηφίζονται ομόφωνα από τα ήδη μέλη.
Μία απόσχιση της Σκωτίας θα αποσταθεροποιούσε και την Βόρεια Ιρλανδία, η οποία παρά την ειρηνευτική συμφωνία του 1998, παραμένει βαθιά διχασμένη μεταξύ των Προτεσταντών που ουσιαστικά επιθυμούν να παραμείνουν στη Βρετανία και των Καθολικών που προτιμούν την ένωση με την Ιρλανδία.
Οι ενωτικοί έχουν ιδιαίτερα στενούς δεσμούς με τη Σκωτία, ενώ εκείνοι που τάσσονται υπέρ της ένωσης με την Ιρλανδία θα μπορούσαν να επωφεληθούν από ένα “Ναι” των Σκωτσέζων για να πιέσουν εντονότερα για την ικανοποίηση των αιτημάτων τους.
Ποια η θέση της Ελλάδας απέναντι στην ανεξαρτητοποίηση της Σκωτίας
Οι διεθνείς εταίροι της Βρετανίας παρακολουθούν τις εξελίξεις χωρίς πολλές δημόσιες δηλώσεις. Το ενδεχόμενο, ωστόσο, διάσπασης μίας από τις μεγάλες δυτικές δυνάμεις δεν αντιμετωπίζεται θετικά στις πρωτεύουσες των μεγάλων δυνάμεων.
Πέραν του καταλανικού ζητήματος, πολλοί φοβούνται ότι μία ανεξαρτησία της Σκωτίας θα σήμαινε και την έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ, κάτι για το οποίο ο πρωθυπουργός Κάμερον έχει δεσμευτεί με τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος το 2017, αποδυναμώνοντας την έκτη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο και τους ηπειρωτικούς της εταίρους.
Στις ΗΠΑ, ο πρόεδρος Ομπάμα έσπευσε να καλέσει τους Βρετανούς να παραμείνουν ενωμένοι και εντός της ΕΕ.
“Προφανώς μας ενδιαφέρει πολύ να εξασφαλίσουμε ότι ένας από τους στενότερους συμμάχους που θα έχουμε ποτέ παραμένει ισχυρός, στιβαρός, ενωμένος και αποτελεσματικός εταίρος”, είπε ο Ομπάμα σε επίσκεψή του στην Ευρώπη τον Ιούνιο.
Σε off the record δηλώσεις τους, αμερικανοί και ευρωπαίοι αξιωματούχοι εκφράζουν ανησυχία ότι μία Βρετανία, ακρωτηριασμένη από το ένα τρίτο του εδάφους της και χωρίς το 8% του πληθυσμού της θα ήταν περισσότερο εσωστρεφής και λιγότερο πρόθυμη να εμπλακεί σε στρατιωτικές συμμαχίες στο εξωτερικό.
Η γερμανίδα καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ έχει καταστήσει σαφές ότι το Βερολίνο επιθυμεί την παραμονή της Βρετανίας στην ΕΕ κάνοντας μάλιστα υποχωρήσεις για να ικανοποιήσει κάποια από τα αιτήματα του Κάμερον. Δημοσίως απέφυγε να πάρει θέση κάνοντας λόγο για “δίκαιη εκστρατεία”, αλλά ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάγερ έχει δηλώσει ανοιχτά την προτίμησή του για μία ενωμένη Βρετανία.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εμμένει στη θέση της ότι η Σκωτία θα έπρεπε να εγκαταλείψει την ΕΕ και να θέσει εκ νέου υποψηφιότητα.
Διπλωματικές πηγές υποστηρίζουν ότι η Κομισιόν θα υποστηρίξει τη Βρετανία πριν από το δημοψήφισμα, αλλά οι κυβερνήσεις των χωρών της ΕΕ ενδεχομένως να υιοθετήσουν μία περισσότερο πραγματιστική προσέγγιση αν το αποτέλεσμα είναι υπέρ της ανεξαρτησίας.
