Πλίνθοι και κέραμοι, ατάκτως ερριμμένοι…
Η ταμπέλα που υποδέχεται τον επισκέπτη στην είσοδο του αρχαιολογικού χώρου, ενημερώνει ότι εκεί έγιναν εργασίες για την ανάδειξη του τείχους της αρχαίας Διοκλητιανούπολης, κατά την δεκαετία του 2000, με χρηματοδότηση 557.750 ευρώ από το 3ο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης.
Αλλά όσο προχωράει κανείς προς το εσωτερικό του τείχους, διαπιστώνει ότι αυτό μια φορά καταστράφηκε από τους Οστρογότθους τον 5ο αιώνα και άλλη μια από τους Νεοβάνδαλους του 21ου αιώνα!
Παντού τα σημάδια της καταστροφής και της εγκατάλειψης…
Σ΄ένα τόπο που όταν αποκαλύφθηκε, καλλιέργησε προσδοκίες για την δημιουργία ενός αρχαιολογικού χώρου με παγκόσμια ακτινοβολία, που διαπερνάει το Βυζάντιο και την Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και φτάνει μέχρι την μήτρα του Μακεδονικού Κράτους!
Σήμερα δεν έμεινε κυριολεκτικά τίποτα όρθιο!
Έχουν ξηλωθεί τα πάντα, όπως δείχνουν οι φωτογραφίες.
Από τους ηλεκτρικούς φανοστάτες, μέχριτα κιόσκια για τους επικέπτες!
Ακόμα και την γιάλινη προθήκη, που καλύπτει τα υπολλείμματα ενός σύγχρονου για την εποχή του αποχετευτικού δικτύου, έχουν καταστρέψει.
Κάτι που η σύγχρονη πόλη του Άργους Ορεστικού, δεν έχει καταφέρει να αποκτήσει ακόμα…
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΔΙΟΚΛΗΤΙΑΝΟΥΠΟΛΗΣ
Στο Αρμενοχώρι της Καστοριάς, βορειοδυτικά του σύγχρονου οικισμού του Άργους Ορεστικού, τοποθετείται η πόλη την οποία ίδρυσε τον 3ο αιώνα ο αυτοκράτορας Διοκλητιανός (284-305)[7]. Τρεις αιώνες μετά, ο ιστορικός Προκόπιος διασώζει μια σημαντική για την ιστορική γεωγραφία της περιοχής. Σύμφωνα με την παραπάνω μαρτυρία, μετά την καταστροφή της Διοκλητιανούπολης από τις βαρβαρικές επιδρομές, πιθανότατα των Γότθων του 4ου αιώνα, ο Ιουστινιανός ίδρυσε στη γειτονική λίμνη, τη νέα πόλη της Καστοριάς.
Συγκεκριμένα, στα ερείπια του Αρμενοχωρίου,[4] ανασκάφηκαν τμήματα των τειχών, των λατρευτικών και κοσμικών κτιρίων οχυρωμένου οικισμού που ταυτίζεται με τη Διοκλητιανούπολη. Ειδικότερα ο ανασκαφικές έρευνες που πραγματοποιήθηκαν τα τελευταία έτη στο ΝΔ τμήμα της πόλης, μαρτυρούν καταστροφή του τείχους στον 4ο αιώνα, η οποία μπορεί να συνδεθεί άμεσα με την επιδρομή των Γότθων. Τα αρχαιολογικά δεδομένα ωστόσο, μαρτυρούν ότι μετά από την καταστροφή του 4ου αιώνα, ακολούθησε, σε κάποιες περιπτώσεις, ανοικοδόμηση των κατεστραμμένων κοσμικών και λατρευτικών κτισμάτων. Ωστόσο, η παρακμή της πόλης είχε ήδη αρχίσει, και αρκετά νωρίς, πριν την εισβολή των Οστρογότθων τον 5ο αιώνα, ο πληθυσμός είχε ήδη αρχίσει να εγκαταλείπει την πεδινή πόλη καθώς δεν μπορούσε πλέον να προσφέρει ασφάλεια στους κατοίκους της. Έναν αιώνα μετά, ο Ιουστινιανός,ιδρύει λίγα χιλιόμετρα βορειότερα νέα πόλη στο νησί στη λίμνη της Καστοριάς, η οποία έμελλε να εξελιχθεί στο σημαντικότερο κέντρο της περιοχής για τους επόμενους αιώνες.