της Αλεξάνδρας Γκίτση
Οι πωλήσεις των προϊόντων με γεωγραφική ένδειξη, -προστατεύονται εντός της ΕΕ και σε τρίτες χώρες με τις οποίες υπάρχουν σχετικές συμφωνίες- ξεπερνούν τα 60 δισ. ευρώ και αντιπροσωπεύουν πάνω από το 6% του τομέα των γεωργικών προϊόντων διατροφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Την ίδια στιγμή πάνω από το 15% του συνόλου των τροφίμων και ποτών που εξάγει η ΕΕ σε τρίτες χώρες είναι προϊόντα με γεωγραφική ένδειξη.
Τέτοια προϊόντα είναι το Τσίπουρο Μακεδονίας (σ.σ. από το 2001 αναγνωρισμένο προϊόν ΠΓΕ) το “Ούζο Μακεδονίας” ή Μακεδονικό (σ.σ. προϊόν ΠΓΕ από το 2011) και δεκάδες ελληνικοί οίνοι, και όχι μόνο, που φέρουν το τοπωνύμιο Μακεδονία ή παράγωγά του. Κι όμως ακόμη και αυτά τα προϊόντα, τα οποία προστατεύονται, κινδυνεύουν να χάσουν την ταυτότητά τους. Αφού η συμφωνία της Ελλάδας με την ΠΓΔΜ για το όνομα της τελευταίας, περιπλέκει ακόμη περισσότερο τα πράγματα σε ότι αφορά τις εμπορικές διεθνείς συναλλαγές της Ελλάδας.
Και λέμε ακόμη περισσότερο διότι η οικειοποίηση, από την πλευρά των επιχειρήσεων της ΠΓΔΜ, του brand και της φήμης που έχουν αρκετά Μακεδονικά προϊόντα στις διεθνείς αγορές, όπως το κρασί, οι ελιές και ο χαλβάς, δεν είναι κάτι καινούργιο.
Ήδη αρκετοί εξαγωγείς έχουν έρθει αντιμέτωποι με το συγκεκριμένο πρόβλημα στις διεθνείς τους συναλλαγές. “Στην Αυστραλία, στον Καναδά αλλά και αλλού οι εκεί συνεργάτες μας, μας παροτρύνουν να χρησιμοποιήσουμε τον όρο Ελληνικός, αντικαθιστώντας τις τοπικές ενδείξεις Μακεδονικός, Μακεδονία, καθώς οι πελάτες τους όταν βλέπουν το όνομα Μακεδονία θεωρούν ότι είναι προϊόντα Σκοπίων”, λέει στο Capital.gr γνωστός οινοποιός.
Η σύγχυση στο διεθνές καταναλωτικό κοινό δεν περιορίζεται μόνο στο κρασί. Στο καλάθι των προϊόντων περιλαμβάνονται επίσης οι πιπεριές Φλωρίνης, που στο εξωτερικό είναι γνωστές ως “μακεδονικές πιπεριές”, το πράσινο μακεδονικό πιπεράκι, ο μακεδονικός χαλβάς, κ.ά.
Ήδη αρκετοί εκπρόσωποι φορέων έχουν εκφράσει την έντονη ανησυχία τους για την επίδραση που ενδέχεται να έχει στα εμπορικά σήματα των ελληνικών προϊόντων, ιδίως των αγροδιατροφικών, η συμφωνία Ελλάδας-πΓΔΜ για το όνομα της γειτονικής χώρας. Μεταξύ αυτών ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (ΣΕΒΕ), Γεώργιος Κωνσταντόπουλος, αλλά και ο πρόεδρος του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης (ΒΕΘ), Αναστάσιος Καπνοπώλης, ο οποίος σημείωσε πως “η λύση, στην τελική της μορφή, θα πρέπει να περιλαμβάνει την προστασία των ελληνικών επενδύσεων και όλων των ζητημάτων που αφορούν τις εμπορικές χρήσεις των ελληνικών προϊόντων και των επωνυμιών τους, και γενικότερα τις ομαλές οικονομικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών που δεν θα δημιουργούν αθέμιτο ανταγωνισμό”.
Για κάποιους δε η σύσταση Επιτροπής, η οποία θα προσπαθήσει να λύσει σε βάθος τριετίας το πρόβλημα που δημιουργείται σε σχέση με τις εμπορικές επωνυμίες και σήματα, είναι ήδη χαμένη υπόθεση. Γιατί τέτοιες μάχες, όπως έχει δείξει η ιστορία κερδίζονται μέσω marketing αλλά και στα δικαστήρια. Μόνο που αυτό το “sport” είναι ιδιαίτερα ακριβό για τις περισσότερες ελληνικές επιχειρήσεις οι οποίες δεν έχουν τους πόρους. Ακόμη όμως και αυτές που έχουν καταφέρει να κερδίσουν αντίστοιχες δικαστικές μάχες (βλπ. ΦΑΓΕ στο Ηνωμένο Βασίλειο), και οι νίκες τους θα μπορούσαν να κεφαλαιοποιηθούν από τους ανταγωνιστές και την Πολιτεία προς όφελος του κλάδου, κάτι τέτοιο, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, δεν έχει γίνει.
